“Anadolu yarımadası belirdiği günden itibaren birçok iç ve dış kuvvetinin etkisinde kalmıştır. Dolayısıyla Türkiye’de çok çeşitli yeryüzü şekilleri oluşmuştur.” Diyen bir kişi düşüncesini savunabilmek için aşağıdakilerden hangisini neden olarak gösteremez?
Jeosenklinallerdeki tortul malzemeler, yumuşak ise kıvrılır, sert ise kırılır. Kırılma hareketi sonucunda yüksekte kalan kısımlara horst, alçakta kısımlara ise graben adı verilir. Horst ve grabenler birbirlerinden fay hatları ile ayrılırlar.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi ülkemizdeki horstlara bir örnektir?
Türkiye’de bulunan volkanik dağlarla ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Yeryüzünün yüksek alanları çeşitli dış kuvvetler tarafından aşındırılarak düzleştirilmektedir. Düzleşen bu geniş alanlar daha sonra epirojenik hareketlerle tekrar yükselebilir. Bazen bu alanlar akarsular tarafından parçalanır. Bu platoların en önemli örneği Kocaeli platosudur.
Paragrafta özellikleri anlatılan plato türü aşağıdakilerden hangisidir?
Orojenik hareketler sırasında tortul tabakalar kıvrılamayacak kadar sert ise kırılmak zorunda kalır. Kırılma sonucunda çöken yerlere graben denir.
Buna göre, Türkiye’de bulunan aşağıdaki ovalardan hangisi tamamıyla bir graben içine yerleşmiş akarsudur?
Türkiye’de akarsuların denize döküldükleri yerlerde taşıdıkları malzemeleri biriktirmeleri delta ovaları oluşmuştur. Fakat kıyılarımızda sadece delta ovaları bulunmamaktadır. Akarsuların denize dökülmelerinin bulunmadığı yerlerde kıyı ovaları bulunur. Örneğin, Adapazarı Ovası.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinde kıyı ovaları doğru olarak verilmiştir?
Yatay tabakalı geçirimli arazilerde, yağışların da yetersiz olması nedeniyle yamaçlar fazla aşındırılamamaktadır. Buna karşın derine aşındırma ön plandadır. Oluşumu boğaz vadilere benzer. Fakat kalkerli arazi üzerinde oluştukları için yamaçları basamak basamak düzlüktür.
Buna göre yukarıda bazı özellikleri anlatılan vadi tipine örnek olarak aşağıdakilerden hangisi verilebilir?
Aşağıda, Türkiye akarsularıyla ilgili verilen özelliklerden hangisi yanlıştır?
“Türkiye akarsuları denge profillerini kazanamamıştır. Fakat Ege Bölgesi’ndeki akarsular, Türkiye genelinin aksine denge profili kazanmaya en yakın akarsulardır.” diyen bir gözlemci yargısına kanıt olarak aşağıdakilerden hangisini gösterirse doğru olur?
Kireç taşı yapılı arazide oluşan derin kuyu biçimindeki çukurlardır. Karstik şekillerin en ilginçlerinden biri olan bu şekillerin derinliği 40 metre ile 300 metre arasında, çapları da yüzlerce metre olabilir. Konya Bölümü’nde (Kızören) ve Mersin’de (Cennet ve Cehennem) örneklerine rastlanır. Tuz Gölü’nün güneyinde adıyla da anılan bir platomuz vardır.
Yukarıda özellikleri anlatılan karstik şekil aşağıdakilerden hangisidir?
Son jeolojik zamanda dünya genelinde büyük iklim değişimleri yaşandı. Bu iklim değişimine bağlı olarak, buzul çağları meydana gelmiştir. Özellikle son buzul çağında, Türkiye’deki yüksek dağlar, buzullarla kaplanmıştır. Kıyı dağlarında 2200 metre civarında oluşan buzullaşma, iç bölgelerimizde özellikle Doğu Anadolu dağlarında 2500 - 3000 metrenin üzerine çıkmıştır.
Buna göre, aşağıdaki dağlarımızdan hangisinde buzul aşınım izlerine rastlanmaz?
Rüzgâr erozyonunun en fazla görüldüğü yerler kurak - yarı kurak iklim bölgelerinde bitki örtüsünden yoksun ya da bitki örtüsünün cılız olduğu alanlardır.
Bu açıklamaya göre, aşağıdaki coğrafi bölümlerimizden hangisinde rüzgâr erozyonunun en fazla meydana gelmesi beklenir?
Dağların kıyı çizgisine dik olarak uzanış gösterdiği kıyılara enine kıyılar denir. Türkiye’de enine kıyılar Ege Bölgesi’nde görülür.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi enine kıyıların özelliklerinden biri değildir?
Türkiye deniz seviyesinde bir ülke olsaydı ve üzerinde engebelere neden olan dağlar, tepeler, vadiler, plato gibi yüzey şekilleri bulunsaydı, enlem etkisine bağlı olarak Türkiye’de sıcaklık değişimi nasıl olurdu?
Aşağıdakilerden hangisi nemin sıcaklık üzerindeki etkisine örnek olarak gösterilebilir?
Türkiye’de ........................... fazla olduğu kesimlerde havanın sıcaklığı azalır, yağışlar daha çok kar şeklinde olur ve sıkça don olayları görülür. Kar örtüsünün yerde kalma süresi oldukça uzar. Kış mevsimi soğuk ve uzun, yaz mevsimi sıcak ve oldukça kısa geçer.
Paragrafta boş bırakılan yere Türkiye iklimini etkileyen faktörlerden hangisi getirilmelidir?
Ülkemizin güneydoğusundan sokulan alçak basınç alanı karasal-tropikal bir hava kütlesi olup çok kuru ve sıcaktır, yağış getirmez. Bu hava kütlelerinin etkisiyle ülkemizde özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaz mevsimini kurak geçer. Etkili oldukları dönemde sıcaklık ve buharlaşmayı arttırırlar.
Paragrafta bazı özellikleri anlatılan ve Türkiye’de de etkili olan basınç merkezi aşağıdakilerden hangisidir?
Rüzgârlar, kendilerini oluşturan hava kütlelerinin özelliklerine göre; sıcak, soğuk, nemli veya kurutucu etkiler yaparlar. Rüzgârların karadan veya denizlerden esmesi de farklı etkiler yapar. Rüzgârların etkileri mevsime göre farklılaşır.
Aşağıda verilen Türkiye’yi etkileyen yerel rüzgârlardan hangisinin sıcaklık değerlerini arttırmasında temel faktör enlem değildir?
Türkiye'deki toprak tipleri ve dağılışı üzerinde aşağıdakilerden hangisi etkili değildir?
Yurdumuzda makiler Akdeniz'de 800 m'ye, Ege Bölgesi'nde 500-600 m'ye, Marmara'da ise 300-400 m'ye kadar görülür.
Bu farklılığın sebebi aşağıdakilerden hangisidir?