Çelik Üretimi / Soruları

Eski, kırık, bozuk, hurda ve kullanılması ekonomik olmayan makine, tezgâh ekipmanları, iş makinesi, kamyon, otomobil, gemi, uçak, demir yolu malzemelerinden, mermi ve iğneye kadar uzanan her türlü sanayi ürünü ile bu ürünlerin üretimi sürecinde elde edilen talaş, imalat artığı vb. gibi kullanılmayan eski ve yeni maddelere demir-çelik hurdası denir.

BOF'ta çelik üretiminde ağır hurda parçalarının erimeleri uzun zaman aldığından buna karşılık hafif hurda ve kırpıntı kullanımında şarj zaman aldığından bu iki tip hurda %60 ağır hurda ve % 40 hafif hurda şeklinde harmanlanarak şarj edilir. Maden kanalının yıpranan kısımlarına kanal çamurunun sıkıştırılmasında kırıcı tabanca kullanılır.

Oksijenle çelik üretimi olan oksijen konvertöründe saf oksijen kullanılır. Oksijen, enerji tesislerinde üretilerek ya da dışarıdan temin edilerek tanklara doldurulur. Tanklara doldurulan oksijen, fabrikanın ihtiyaç olan kısımlarına basınca dayanıklı borularla nakledilir.

Çelik; genel anlamda demirin düşük oranlarda karbonla yaptığı alaşımdır.

Hurda, çelik üretiminde en büyük demir elemanı kaynağı olarak birinci sıradadır.

Şarj holü; konvertöre yüklenecek sıvı ham demirin ve hurdaların şarjının yapıldığı yerdir. Burada sıvı ham demir dolu taşıma potalarını ve hurda dolu şarj kutusunu taşıyan tavan vinçleri, şarj kutusu, taşıma potası ve şarj kısmı bulunur.

Konvertöre önce çelik hurdası, sonra da mikserlerden potalara alınan sıvı ham demir şarj edilir.

BOF'ta bir döküm, yaklaşık 95 dakika sürer ve 520 ton çelik üretimi yapılır. Sifonun görevi, sıvı madenden cürufun ayrılmasını sağlamaktır.

Yanmış kireç, ısı ile reaksiyona girerek fırın içinde bulunan sıcak maden ve fırına şarj edilen hurdaların içerisinde buluna pislikleri toplayarak CO2 şeklinde cüruf oluşturur.

Oksijenin silisle güçlü birleşme eğilimi isteği sonunda neredeyse silisin tamamı üflemenin başında ayrılır. Sıcak metalde çözünmüş silisyum, üflemenin ilk 3 ila 5 dakikası arasında %0,005'in altında gibi çok düşük seviyelere indirgenir.